تیرآهن هاش چیست؟
تیرآهن هاش یا بال پهن یکی از انواع پر کاربرد تیرآهن است. به دلیل داشتن سطح مقطعی به شکل H این تیر آهن به نام تیرآهن هاش شناخته می شود. همچنین با توجه به اینکه طول بال ها این تیرآهن نسبت به تیرآهن معمولی بلند تر و پهن تر است به آن بال پهن نیز گفته می شود. شکل ظاهری سطح مقطع تیر هاش شبیه به H انگلیسی است و اندازه بال و ارتفاع آن تقریبا برابر هستند که همین امر سبب شده این محصول، استحکام بالایی داشته باشد. این تیرآهن به دلیل استحکام و مقاومت در برابر نیروهای برشی و گشتاور خمشی در ساختمان سازی و پروژه های صنعتی مانند ساخت اسکله، کشتی و … بسیار پرکاربرد است
گرید فولاد، کیفیت ساخت آن از جمله عوامل موثر در قیمت تیرهاش است و همچنین قیمت تیرهاش نسبت به نوسانات نرخ ارز نیز واکنش نشان میدهند.
تیرهاش با سه گرید ST37، ST44 و ST52 تولید میشود که گرید ST44 از انواع دیگر آن متداولتر است. تیرآهن هاش به انواع مختلفی تقسیم میشود که در ادامه به صورت جداگانه در مورد هرکدام توضیح خواهیم داد
تاریخچه H-Beam
تیرآهن های معمولی از سال 1792 یعنی از زمانی که چارلز بک انگلیسی کارخانه آهن خود را راه اندازی نمود، به طور عمده در شاخه های بلند تولید و نورد شده است. در مقایسه با تیرهای چوبی تیرآهن ها در آن زمان از مزیت های بسیار زیادی برخوردار بودند که برای مثال می توان به ضد حریق بودن آنها و توان باربری بیشتر اشاره نمود. تیرآهن بال پهن یا هاش یکی از مهم ترین دستاوردهای کمپانی بیت اللحم Bethlehem به حساب می آید، به این دلیل که دگرگونی عظیمی در صنعت فولاد ایجاد نمود. با ابداع این محصول کمپانی یاد شده توانست خود را به عنوان یکی از پیشگامان صنعت فولاد معرفی کرده و سطح خود را نسبت به کمپانی های مشابه ارتقاء دهد. در اوایل قرن بیستم میلادی، کمپانی بیت اللحم با طراحی تیرآهن های بال پهن توانست مزیت هایی را در این محصول ارائه دهد که در مقاطع I شکل یافت نمی شد. بنابراین ارائه چنین دستاوردی در نوع خود یک ابداع نوآورانه محسوب می شد که در نهایت منجر به پیشرفت و توسعه قابل توجهی در صنعت ساخت و ساز گردید. این کمپانی به مناسبت اعتبار و آوازه ای که پس از معرفی تیرآهن بال پهن به دست آورد لوگوی خود را به شکل تیرآهن هاش طراحی نمود. در سال 1908 خط تولید جدید این تیرآهن افتتاح شده و محصول آن توسط کوره هایی با تکنولوژی به روزتر تولید شد. از آن زمان به بعد با پیشرفت بیشتر صنایع و همچنین ساختمان سازی، کارخانجات بیشتری اقدام به تولید تیرآهن های بال پهن نمودند. تیرآهن های بال پهن یکی از بنیادی ترین محصولات کارخانجات بزرگ فولاد در کشورهای مختلف می باشند.
انواع و ابعاد تیرآهن هاش
معمولاً تیرآهنها در سایزهای 100تا1000 میلیمتر تولید و روانهی بازار میشوند. تیر هاش که از جمله از پروفیلهای ساختمانی است همانطور که پیش تر گفته شد ، در کشورهای مختلف با استانداردهای متفاوتی تولید میشوند که استاندارد اروپا از جمله معروفترین این استانداردهاست. در بازار تیرهاش در دو نوع سبک و سنگین موجود است. تفاوت اصلی این دو، در میزان ضخامت آنهاست اما علاوه بر ضخامت، تیرآهنهای سبک و سنگین در وزن هم با یکدیگر اختلاف دارند.
از عوامل موثر در وزن تیرهاش میتوان به ضخامت و طول جان، شعاع و همچنین ضخامت و طول بال ها اشاره کرد.
· تیرآهن هاش سبک: IPBL یا HEA نامهای دیگری هستند که برای تیرآهن سبک مورد استفاده قرار میگیرند، که علامت L نشان دهندهی سبک وزن بودن تیرآهن است. این نوع تیرآهن از سایز ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلیمتر، ارتفاع مقطع ۹۶ الی ۹۹۰ میلیمتر و طول بال ۱۰۰ الی ۳۰۰ میلیمتر تولید میشود.
· تیرآهن هاش سنگین : این نوع تیرهاش را با نامهای IPB یا HEB هم میشناسند. این نوع تیرآهن، طبق استاندارد فولاد کشور آلمان تولید میشود. تیرآهن هاش سنگین، با ارتفاع مقطع ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلیمتر و طول بال ۱۰۰ الی ۳۰۰ میلیمتر تولید میشود.
· تیرآهن هاش فوق سنگین (HEM~IPBV تیرهاش فوق سنگین با نمادهای IPBV و HEM نشان داده می شود. علامت V در این تیرهاش، به معنای وزن سنگین تیرآهن هاش است. این نوع تیرآهن، طبق استاندارد فولاد کشور آلمان در سایزهای ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلیمتر، ارتفاع مقطع ۱۲۰ الی ۱۰۰۸ میلیمتر و طول بال ۱۰۶ الی ۳۰۲ میلیمتر تولید میشود.
تولید تیرهاش در ایران و جهان
تیرهاش در ایران با استفاده از ورق سیاه تولید می شود به طوری که بعد از برش ورق سیاه در ابعاد مخصوص با استفاده از دستگاه های جوش صنعتی به هم جوش می خورند. استحکام و مقاومت تیرهاش که به این روش تولید می شود بسیار کمتر از تیرهاش های تولید شده به روش نورد گرم است. یکی از بزرگترین تولید کننده های فولاد در جهان ، آرسلور میتال (ArcelorMittal)، تیرهاش را به روش رسوب سختی تولید کرد. این تیرهاش تحت عنوان HTSTAR در بازار شناخته می شود. HTSTAR تولید شده توسط آرسلور میتال، استحکام بیشتر و وزن کمتری را نسبت به سایر تیرهاش هایی که با استفاده از روش های دیگر تولید می شود، دارد.
کارخانه های تولیدکننده تیرH در جهان
شرکت اسپانیایی آرسلور متال ArcelorMittal
شرکت اسپانیایی سلسا celsa
گروه آهن و فولاد شادونگ Shadong چین
کمپانی هیواندی استیل hyundai کره جنوبی
و شرکت های IDC ,OJKAN,Kardebirدر ترکیه
تولید و تامین تیر هاش در تجارت فولاد فراز
شرکت تجارت فولاد فراز واردکننده این مقاطع از کشور اسپانیا، کره و ترکیه بوده است و در سال های اخیر با همکاری با کارخانه ذوب آهن اصفهان اقدام به تولید تیر HEB 300 به صورت مونوپلی کرده و مابقی مقاطع از طریق بورس و واردات از کشورهای فوق الذکر در انبار اختصاصی این شرکت آماده ی تحویل به مشتریان بوده است.
تولید کنندگان تیرآهن هاش در ایران
کارخانههای متعددی در ایران در زمینهی تولید تیرآهن هاش فعالیت دارند. از مهمترین کارخانههای تولیدکنندهی این محصول میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کارخانهی ذوب آهن اصفهان
- کارخانهی فولاد البرز ایرانیان
کارخانه ذوب آهن اصفهان
کارخانهی ذوب آهن اصفهان در سال 1350 به بهرهبرداری رسید و امروزه به عنوان اولین و بزرگترین کارخانهی تولیدکنندهی مقاطع فولادی شناخته میشود. در کارخانهی ذوب آهن اصفهان، تیرآهن بالپهن مطابق با استاندارد ملی ایران، به شمارهی 14484 تولید میشود. سایز تیرآهن هاشِ تولیدی در این کارخانه، معمولاً در سایزهای 12 تا 30 است.
کارخانه فولاد البرز ایرانیان (فایکو(
شرکت فولاد البرز ایرانیان که با نام تجاری فایکو شناخته میشود، به عنوان یکی از کارخانههای فعال در زمینهی تولید انواع مقاطع فولادی نورد گرم با اشکال، ابعاد و مشخصات متنوع است. این کارخانه، تیرآهنهای IPE که صخامت جان و بال ثابت دارند را نیز در سایزهای 14 تا 24 تولید میکند.
قیمت تیرآهن هاش
ما برای رفاه حال شما مشتریان گرامی علاوه بر جدول اشتال برای محاسبه وزن مقدار آهن مورد نیاز برای انجام پروژه ها ، قیمت های مقاطع فولادی از جمله تیرهاش در کانال تلگرام و اینستاگرام هر روز در حال بروزرسانی اند، در ضمن برای استعلام دقیق موجودی انبار و قیمت نهایی محصولات می توانید با مشاوران و کارشناسان فروش با شماره های دفتر مرکزی تماس بگیرید و یا از طریق واتس اپ با واحد پشتیبانی محصولات در ارتباط باشید.
مزایا و معایب استفاده از تیرآهن هاش
استفاده از این مقطع فولادی، مزایا و معایبی دارد. در ابتدا بهتر است مزایای استفاده از تیرآهن هاش را با هم بررسی کنیم و در نهایت به معایب آن بپردازیم:
- میتوان از آن به عنوان ستون یا تکیهگاه استفاده کرد. (به دلیل بزرگتر بودن سطح مقطع و برابری پهنای بال با ارتفاع تیر)
- تیرآهن هاش در برابر حرکات و رانش زمین و همچنین نیروهای برشی و خمشی مقاوم است و این وضوع منجر به بالا رفتن استحکام سازه می شود.
- سرعت نصب این نوع تیرآهن بالاست، در نتیجه پروژهی ساختمانی یا صنعتی در کوتاهترین زمان ممکن، پیش خواهد رفت و این موضوع منجر به کاهش در زمان کار و نیروی انسانی می شود.
- با استفاده از تیرآهن هاش، ضریب خطا و میزان مصرف آهن و مقاطع فولادی کاهش پیدا میکند و در هزینههای عملیاتی نیز به صورت چشمگیر کاهش میابد.
- این نوع تیرآهن در کشتیسازی، سدسازی، پلسازی و همچنین استفاده در پالایشگاهها کاربردهای فراوانی دارد.
- امکان استفاده حداکثری از فضای موجود
- امکان یکنواختی بیشتر سازه
- افزایش در سرعت پیشرفت پروژه
معایب استفاده از تیرآهن هاش
- تیرآهن هاش در دماهای بالا، از مقاومت کمتری برخوردار است.
- به این دلیل که تیرآهن هاش، مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد، بنا بر این برای حفاظت از سازه، باید هزینهی اضافی در نظر گرفته شود.
- جوش تیرآهن هاش در سازههای فولادی، هزینههای نسبتاً بالایی دارد.
توجه به این نکته ضروری است با اینکه تیرآهن هاش دارای مزایای زیادی می باشد، اما با وجود مزایای فراوان آن، جامعه مهندسان و طراحان ایرانی بهره زیادی از این محصول نمی برند. این عدم استفاده از تیرآهن هاش را می توان عدم اطلاعات کافی در مورد این سازه، تولید کم و ناکافی این محصول در داخل کشور، وجود مشکلات فراوان در واردات این محصول و عدم اطمینان از تامین به موقع این کالا به دلیل وجود تحریم ها و در نتیجه معطل ماندن پروژه ها دانست.
شرکت تجارت فولاد فراز (تفکو) با تامین تیر هاش سبک و تیر هاش سنگین و همچنین سایر مقاطع فولادی (نبشی، ناودانی، میلگرد، ورق سیاه و ….) و مرتفع کردن نیاز مهندسان و فعالین در حوزه و صنایع مرتبط فعالیت دارد و همواره آماده تامین سفارش مشتریان است.
بررسی و ارزیابی مزایای تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن I
همانگونه که گفته شد هاش HBE، هاش از نوع سنگین بوده و نسبت به هاش HEA بال ها دارای ضخامت بیشتری می باشند. در هنگام استفاده در طول های بلند، هاش نسبت به تیراهن I کاربرد بیشتری داشته زیرا می توان آنها را در اندازه های متنوعی ساخت. تیرآهن هاش برای طول های 100 متر نیز کاربرد دارد اما تیرآهن نوع I تا طول 30 متر کاربرد دارد.
به دلیل مقاومت بالای جان هاش در برابر نیروهای برشی و استحکام بالها در برابر خمش های لحظه ای، کاربرد عمده ای را نسبت به تیراهن I دارند. این نوع تیرها دربرابر نیروهای خمشی و برشی بسیار کارامدتر از انواع مشابه رفتار می نمایند. این به دلیل آن است که در تیر I پهنای بال از عمق یا ارتفاع تیر کمتر است اما در هاش پهنای بال با ارتفاع تیر برابر است.
همچنین به دلیل بزرگ تر بودن سطح مقطع تیرآهن های بال پهن هاش از آنها می توان به عنوان ستون و یا تکیه گاه عمودی استفاده نمود. هنگامی که تیر فولادی تحت فشار قرار می گیرد تنش آن نسبت به سطح مقطعش کاهش می یابد. بنابر این با زیادتر بودن سطح مقطع هاش نسبت به تیرآهن I تنش کمتری را تحمل کرده و گزینه ایده آلی برای ستون های محسوب می شود.
مهمترین کاربردهای تیرآهن هاش
همان طور که گفته شد، تیرآهن هاش، دارای کاربردهای گوناگونی در صنعت و ساختمانسازی است. از مهمترین کاربردهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساختمانهای ضد زلزله: این نوع تیرآهن به دلیل سطح مقطع پهن، تنش کمتری را انتقال میدهد و همین موضوع باعث عدم انتقال نیروهای واردشده به سازه میشود؛ بنا بر این، استفاده از آن در ساختمانهای ضد زلزله، اهمیت زیادی دارد.
- برجسازی: تیرآهن هاش به دلیل اندازههای طویل (100متری) میتواند در برجسازی مورد استفاده قرار بگیرد.
- پالایشگاه: تیرآهن هاش در پالایشگاهها به صورت بست تیرآهنی، مورد استفاده قرار میگیرد.
- خرپا: هر جایی که بخواهند ستونها را از سازهها حذف کنند، از خرپا به جای ستون استفاده میشود.
- پلها: تیرهای فولادی و بتنی، سازهی اصلی پلها را تشکیل میدهد. برای ساخت پلهایی با مقاومت بالا از تیرآهنهای مستحکم و بلند که همان تیرآهن هاش سنگین است استفاده میشود. استفاده از این نوع تیرآهن، باعث استحکام و بقای عمر بیشتر پل میشود.
تیرآهن هاش یا «بالپهن» یکی از انواع تیرآهن مورد استفاده در مصالح ساختمانی است که استفاده از آن، روز به روز گسترش پیدا میکند. این مقطع فولادی از نظر شکل ظاهری، تحمل بار و کاربرد، تفاوتهای زیادی با تیرآهن معمولی دارد.
نحوه تولید تیرآهن هاش
برای تولید تیرآهن های بالپهن، از فرآیند نورد گرم استفاده میشود. فرآیند تولید تیرآهن، شامل چندین مرحلهی گوناگون نورد است. نورد یا رولینگ به فرآیندی گفته میشود که در آن یک محصول به دمای بالاتر از 1250 درجه سانتیگراد برسد و حالت مومسانی یا نرمشوندگی به خود بگیرد. روشی که برای فرآیند تولید تیرآهن هاش در نظر گرفته میشود، شامل مراحل زیر است:
- افزایش دمای شمش به 1250 درجه کوره ی پیش گرم
- استفاده از کالیبراسیون تیر H
- عبور از ایستگاههای چند مرحلهای برای تحت فشار قرار دادن محصول
- کاهش لبهها و ضخامت بال
- صافکاری
- کولینگ بد
- بسته شدن و بارگیری
با توجه به این که در مرحلهی آخر، نیروی زیادی به محصول وارد میشود، ارتفاع تیرآهن هاش در تمام فرآیند یکنواخت است. روش تولید این محصول، تأثیر قابل توجهی در کیفیت نهایی آن دارد.
نحوه ارتباط با کارشناسان متخصص فنی تجارت فولاد فراز (تفکو) در محاسبه و خرید تیرهاش
شرکت تجارت فولاد فراز جهت انتخاب آگاهانه و صحیح شما و صرفه جویی در هزینه و افزایش سرعت تامین محصول مورد نیاز با کارگیری نیروهای متخصص و فنی، استفاده از مشاوره قبل از خرید محصول را برای شما فراهم کرده است که شما می توانید جهت ارتباط با کارشناسان فنی با شماره های ثابت دفتر مرکزی تماس بگیرید.
نتیجه گیری نهایی
تیرآهن هاش به عنوان یکی از پرکاربردترین سازههای فولادی، به دلیل مقاومت خمشی بسیار بالا، دارای کاربردهای متنوعی در صنعت و فولاد است. در این مطلب، علاوه بر معرفی تیرآهن هاش، در مورد کاربردها، مزایا و معایب آن و همچنین کارخانههای تولیدکنندهی این محصول صحبت کردیم و به راه های تامین این مقطع بدون واسطه و با اطمینان و همینطور به نحوه استعلام قمیت روزانه پرداختیم. اگر نظر، تجربه یا پیشنهادی در این زمینه دارید، حتماً در بخش ارسال نظرات با ما در میان بگذارید.